Tổng quan về bản mã: Khái niệm, đặc điểm, công dụng

Bản mã là một trong những thành phần rất nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng trong các chi tiết cơ khí, máy móc, công trình. Việc chế tạo nó dù đơn giản nhưng lại cần phải được tính toán hết sức cụ thể và tỉ mỉ. Vậy bản mã là gì và nó có công dụng ra sao? Hãy cùng Thành Tiến tìm hiểu ngay tại bài viết này.

Bản mã là gì?

bản mã 2

Bản mã được dùng rất nhiều trong công trình

Bản mã có rất nhiều tên gọi như sắt bản mã, cừ sạn… Tên tiếng anh của nó là Gusset plate, được hiểu là một tấm sắt kim loại được sử dụng để kết nối các chi tiết lại với nhau. Nó được sử dụng phổ biến trong rất nhiều các kết cấu công trình xây dựng lớn như cầu, đường, xà…

Người ta thường sử dụng bản mã trong các kết cấu rời rạc hoặc uốn cong nhằm kết nối các chi tiết một cách chắc chắn nhất. Để cố định các chi tiết bằng bản mã, người ta có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như đinh tán, hàn nối, ép hay sử dụng bu lông…

Cấu tạo của bản mã

bản mã 3

Bản mã được làm bởi kim loại có độ cứng và chịu lực cao

Bản mã có cấu tạo hết sức đơn giản, chỉ là một miếng kim loại hình vuông hoặc chữ nhật, bên trên có đột dập các lỗ tương ứng dùng để bắn đinh tán hoặc xiết bu lông. Đôi khi cũng có thể là hình oval hoặc tam giác tùy theo kết cấu công trình. Nếu sử dụng phương pháp hàn sẽ không cần thiết có lỗ đột dập. Diện tích của bản mã thường được tính toán kỹ lưỡng để không gây cấn khi lắp ráp kết cấu, vừa đủ khỏe để giữ cho kết cấu chắc chắn.

Bản mã làm từ vật liệu gì?

Vật liệu được sử dụng để làm bản mã thường là thép nguội, thép không gỉ hoặc thép mạ kẽm để có độ bền, độ cứng cao. Thép SS400 là một trong những vật liệu phổ biến nhất để chế tạo bản mã nhờ nhiều đặc tính phù hợp.

Người ta cũng có thể sử dụng các bản mã làm từ kim loại khác như là nhôm hay đồng. Tuy nhiên, trường hợp này gần như ít xảy ra và nếu có cũng chỉ với các kết cấu không cần chịu lực quá nhiều.

Sau khi lắp đặt bản mã, người ta cũng có thể quét sơn xi mạ nhằm giúp mối kết nối được bảo vệ tốt hơn. 

Thép bản mã và các phương pháp cắt thép bản mã phổ biến

bản mã 4

Có rất nhiều phương pháp chế tác bản mã khác nhau

Để chế tạo bản mã, người ta có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau. Tiêu biểu có thể kể đến như:

Phương pháp cắt Plasma

Phương pháp này sử dụng một máy phóng tia Plasma có nhiệt độ cao để cắt rời thép bản mã. Phương pháp này cho phép cắt nhanh nhưng không có được độ thẩm mỹ cao. Đồng thời vết cắt thường không thẳng và bị vát.

Phương pháp cắt laser

Phương pháp cắt laser sử dụng tia laser cường độ cao, cho phép cắt bản mã với độ chính xác gần như tuyệt đối. Vết cắt đẹp và không cần phải xử lý lại cũng là một trong những ưu điểm của phương pháp này.

Phương pháp cắt oxy-gas

Người ta có thể sử dụng hỗn hợp Oxy và Gas để tạo nên nhiệt độ lớp giúp cắt rời được cả những tấm thép rất dày. Tuy nhiên tương tự như phương pháp sử dụng Plasma, vết cắt với Oxy gas cần phải được xử lý để tăng tính thẩm mỹ.

Phương pháp cắt tia nước

Sử dụng tia nước áp lực cao để cắt bản mã là một trong những phương pháp rất hiệu quả bởi không gây tiêu hao nhiều vật liệu. Tuy nhiên giá thành của các bản mã sử dụng phương pháp này khá cao do chi phí công lớn nên ít được sử dụng.

Các loại bản mã thép thông dụng nhất

bản mã 5

Thép bản mã có thể vừa được cố định bằng cách hàn và bulong

Tùy vào nhu cầu mà chúng ta sẽ có khá nhiều loại bản mã khác nhau, phổ biến nhất có thể kể đến các loại như:

  • Bản mã 100 x 100 x 10
  • Bản mã 200 x 200 x 10
  • Bản mã 250 x 250 x 10
  • Bản mã 300 x 300 x 10
  • Bản mã 350 x 350 x 10

Lưu ý về thép bản mã trong xây dựng

Dù là một chi tiết đơn giản, bản mã cũng cần phải được tính toàn một cách kỹ lưỡng trước khi thiết kế. Lý do là bởi bản mã là một chi tiết cần phải chịu lực và tải trọng rất cao. Để đảm bảo độ hiệu quả, bản mã rất cần được chú ý đến độ dày. Nếu bản mã quá dày sẽ gây nên sự vặn xoắn các bu lông nối. Ngược lại, nếu quá mỏng lại ko đảm bảo cho độ chịu lực.

Vật liệu để làm bản mã cũng rất quan trọng. Do số lượng bản mã sử dụng là rất nhiều nên lựa chọn được vật liệu rẻ sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí. Tuy nhiên, khi cân đối giá thành, bạn cũng cần lưu tâm đến độ cứng và khả năng chịu lực có đảm bảo yêu cầu công trình hay không.

Trên đây là toàn bộ những điều mà bạn cần biết về bản mã. Nếu có nhu cầu gia công bản mã hoặc các chi tiết cơ khí, hãy đến ngay với Thành Tiến. Để biết thêm chi tiết, khách hàng có thể liên hệ ngay theo thông tin:

Công ty TNHH Sản Xuất Thương Mại Thành Tiến

Văn phòng giao dịch: Số 08,09 – NV 27, Khu đô thị Lideco, thị trấn Trạm Trôi, Hoài Đức, Hà Nội

Nhà máy sản xuất

Cơ sở 1: Lô 3, ô 5, Cụm CN Lai Xá – Kim Chung – Hoài Đức – Hà Nội

Cơ sở 2: CN 04 – 02, KCN Đồng Sóc, Vũ Di, Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc

Hotline: 0358.799.888

Điện thoại: 024 85 882 996

Email: sxtmtt@gmail.com

>>Có thể bạn quan tâm: Chuyên gia chia sẻ cách chỉnh máy laser để cắt kim loại đẹp nhất

Cho mình 5 sao nếu thấy bài viết hữu ích!